BABAMIN ÇOK TEKRARLADIĞI SÖZLERDEN

Kerim Gurbannepesov

Çeviren: Hüdayi Can - Gurbandurdı Geldiyev

1

Yalnız karnın ise, tasan, endişen,

Çaresi bulunur, kaçsan kuyuya.

Amma n’olur, iki ayaklı kulunu,

Benzetme sen Rabbim, dört ayaklıya.

2

Dostun kartal ise dağa götürür,

Dostun bülbül ise bağa götürür,

Av kuşuysa alır köye götürür,

Baykuş ise, harabeye götürür.

3

Eğer balyoz isen, vurmak yakışır,

Örs isen dayanıp, durmak yakışır.

Şık şık edip dursa bir çekiç eğer,

Yanar bağır.

4

Aman, aman... Kurtulmaya derdimden,

Elli yaşta yetmiş derman gördüm ben.

“Kuş gerek.” deseler sapanla aldım,

“Kurt gerek.” deseler kapanla aldım,

“Dağ mumu.” deseler tüfenkle aldım.

Birisinden gördüm,

Azıcık yarar.

Birisinden gördüm,

Bin türlü zarar.

Nihayet bir güce yenildi derdim,

İnsan için insan,

En büyük derman.

5

Nice “Bal! Bal!”desen dilin tatlanmaz,

Fakat öyle acımaz da aslında.

Nice “Sağ ol!” alsan da karnın tok olmaz,

Fakat öyle acıkmaz da aslında.

6

- Muhtara şiir yazıyorsun,

Başkana şiir yazıyorsun,

Çavuşa şiir yazıyorsun,

“Başka”ya şiir yazıyorsun,

Baba hiç korkmuyor musun?

- Korkmam oğul, korkmam oğul,

Değirmende doğan fare,

Gök gürlese korkmaz oğul.

7

Büyük imarettir dostluk denilen,

Aceleye gelmez kurulurken de,

Aceleye gelmez sökülürken de,

Kurduğun zaman acale kursan,

Çok tuğlalar yanlış konulabilir.

Söktüğün zaman acele söksen,

Gerçek dosttan ayrı düşülebilir.

8

Üstat ol,

Yoldaş ol, üstatlar ile.

Üstadın kadrini üstatlar bilir.

9

Sakalın yerini tutsa da akıl,

Akılın yerini tutmuyor sakal.

10

Burun koklamaya,

Dil söylemeye,

Kulak da verilmiş dinlemek için.

Yarın aklın erer bir şeye daha:

Gözler verilmiştir aynı zamanda

Hem görüp bakmak için,

Ayrıca koklamak için,

Üstelik söylemek için,

Hem de dinlemek için.

11

O adam öyle bir harika adam,

Sadece ben değil, herkes de hayran.

Bazen onu Köpetdağ’a çıkarıp,

Göstersem diyorum, görsün tüm alem.

Fakat Köpetdağ’ın yüceliği de,

Benim gözlerime yetersiz gelir.

O adam öyle bir uğursuz adam,

Sadece ben değil, herkes de hayran.

Bazen onu Çunglı Çaya götürüp,

Gizlesem diyorum, bütün ulustan.

Fakat Çunglı Çayın derinliği de,

Benim gözlerime yetersiz gelir.

12

Ne kadar çaresiz kalırsan kal sen,

Ümidi yitirmek tam alçaklıktır.

Bütün zorlukların dört tarafı var,

Üçü kapalıysa, biri açıktır.

13

Kız devrinde bütün kızlar mülayim,

Nice seyretsen de doymaz gözlerin.

Görünce birinin şerir hanımın,

Aklın şaşar evrimine, kızların.

14

“Ateşte duman var.” diyen bir adam,

Sonunda dünyadan közsüz ayrılmış.

“Dostumda kusur var.” diyen bir adam,

Sonunda dünyadan dostsuz ayrılmış.

“Dumanı var.” deyip, ateşsiz kalma,

Dumanlı olsa da ateşin olsun.

“Kusursuz dost.” deyip, yoldaşsız kalma,

Kusurlu olsa da yoldaşın olsun.

15

Beklemek dediğin kötü şey değil,

“Bekle” dediler mi, bekle sen oğlum.

Fakat elleri de bekle sen amma,

Eller seni,

                        seni beklesin oğlum.

16

- “Kendini süt bil sen,

Dostunu kaymak!”

Der idin sen babam.

Bu da ne demek?

Neden öyle daim

Süt olup kendim,

Dostum da üstümde

Olmalı kaymak?

- Oğlum, itirazın,

Değildir asla hak.

Kendini süt saysan,

Dostunu kaymak,

Sonra kaymak sayar

Dostun da seni.

Sonra sen de kaymak,

Dostun da kaymak.

17

- Gul Ağa kocaman adam olsa da,

Ona “ahmak” diyor obanın halkı?

- Oğlum, öyle kocaman ki Gul Ağa,

Bütün vücuduna yetmiyor aklı.

18

- Biraz saf olsa da Kelhan’ın oğlu,

Kendi durumundan hoşnut kendisi.

- Herkes kendisinden olmasa hoşnut,

Oğlum, köyümüzün gider yarısı.

19

- Ak keçimiz gece gündüz meliyor,

Boz keçinin dersen melediği yok.

Baba, baba, bu ne diye böyledir?

- Ak keçinin sütü yoktur ey oğlum,

Öbürünün sütü çok.

20

- Baba, açıkla sen, bir şeyi daha:

Bahar geldi. Güller açıldı bugün.

İnsanlarda niçin gül açtırmıyor,

Bilakis söküyor, boğum be boğum?

- Yavrum, insanda gül açtırmak için,

Önce sökmek gerek boğum be boğum.

Gül dediğin boğum yararak çıkar,

Boğum yarmak ise, çok zordur oğlum.

(Doganlyk Çemeni)